A) GENEL OLARAK
Medeni Hukukumuzda, boşanma sebepleri “özel sebepler” ve “genel boşanma sebebi” olarak iki grupta düzenlenmiştir. Genel boşanma sebebi, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasıdır. Bu boşanma sebebi genel olarak şiddetli geçimsizlik olarak adlandırılmaktadır.
Özel boşanma sebepleri ise, zina (m.161), hayata kast, pek kötü muamele ve ağır derecede onur kırıcı davranış (m.162), haysiyetsiz hayat sürme ve suç işleme (m.163), terk (m.164), akıl hastalığı (m.165) şeklinde medeni kanunumuzda sayılmıştır.
Boşanma davalarında ekseriyetle Hukuk Muhakemeleri Kanununa tabidir. Ancak bunun yanında kendisine has yargılama usullüde vardır. Boşanma davası eşlerin şahsiyet hakları ile sıkı sıkıya bağlıdır. Hakim, boşanma veya ayrılık davasının dayandığı olguların varlığına vicdanen kanaat getirmedikçe bunların ispatlanmış saymaz.
Boşanma davalarında hakim dosyadaki olgular hakkında gerek tarafların istemi üzerine gerekse resen taraflara yemin teklifinde bulunamaz. Boşanma davalarında yemin olmaz. Boşanma davalarında hakim kanıtları serbestçe taktir eder tarafların ikrarına bağlı değildir.
Boşanma ve ayrılık davalarında bu davaların ferileri hakkında tarafların anlaşmaları, protokolleri hakim tarafından onaylanmadıkça geçerli olmaz. Boşanma davaları aleni yapılır. Tarafların istemi üzerine hakim tarafından şartların uyması durumunda hakim duruşmanın gizli yapılmasına karar verebilir. Boşanma davalarında arabuluculuk yasal olarak mümkün değildir. Ancak tarafların barışmaları veya çekişmeli boşanma davasının anlaşmalı boşanma davasına çevrilmesi gibi konularda hakim taraflara uygun bir süre verebilir. Ya da tarafları bilirkişi gönderebilir.
Bu sebeplerden ötürü boşanma davalarının en önemli unsurlarından biri boşanma sebeplerine göre tarafların boşanma davasında kusur belirlemesidir. Tarafların kusur durumu boşanma davasına ve ferilerine karar verilmesinde temel ölçüttür.
B) BOŞANMA DAVASINDA KUSUR ÇEŞİTLERİ
Genel veya Özel boşanma sebeplerine dayalı olarak açılan boşanma davalarında Mahkemeler kararını açıklarken tarafların kusur belirlemesine göre boşanma kararını ve ferileri hakkında tarafların taleplerine göre kararını verir.
Örneğin, genel boşanma sebebine dayalı olarak açılan evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına dayalı açılan boşanma davasında taraflardan davalı davadaki delilere göre güven sarsıcı davranışta bulunduğu tespit edilirse davacı tarafın da evlilik birliğine aykırı hiçbir davranışı bulunmazsa Mahkeme tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına dayalı genel boşanma sebebine göre tarafların boşanmalarına karar verir. Boşanma davasında kusur durumunda ise davalı taraf tam kusurlu kabul edilir. Davacı taraf kusursuz kabul edilerek davacı lehine maddi ve manevi tazminata hükmeder.
1-Boşanma Davasında Kusur Durumuna Göre, Taraflardan birinin Tam Kusurlu Diğerinin Kusursuz Olduğu Durum
Boşanma davasında taraflardan birinin tam kusurlu diğer tarafın kusursuz olduğu durumda Mahkeme tarafların boşanmalarına karar verir. Ve kusursuz eş lehine talep etmişse lehine maddi ve manevi tazminata hükmedilir. Ve kusurun ağırlık miktarına göre de bu miktarlar yüksek olabilir.
2- Boşanma Davasında Kusur Durumuna Göre,Tarafların Eşit Kusurlu Olduğu Durum
Boşanma davasında kusur durumuna göre tarafların ikisinin de eşit kusurlu olduğu durumda Mahkeme tarafların boşanmalarına karar verir. Ancak, taraflar evlilik birliğinin sonlandırılmasında eşit kusurlu oldukları için iki tarafın da lehine maddi ve manevi tazminata hükmedilmez.
3- Boşanma Davasında Kusur Durumuna Göre, Taraflardan Birinin Çok Kusurlu Diğer Tarafın Az Kusurlu Olduğu Durum
Boşanma davasında kusur durumuna göre, taraflardan birinin çok kusurlu diğer tarafın az kusurlu olduğu durumda Mahkeme tarafların boşanmalarına karar verir. Ve az kusurlu eş lehine talep etmişse maddi ve manevi tazminata hükmedilir. Ve kusurun ağırlık miktarına göre de bu miktarlar çok yüksek olmayabilir.
C) DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:
Boşanma davasında kusur durumunun belirlenmesi son derece önemlidir. Her somut olayda bu kusur belirlenmesi farklılık arz etmektedir. Kusur durumuna göre de hükmedilen maddi ve manevi tazminat miktarı da delilere ve somut olaya ve tarafların sosyal ve ekonomik durumuna göre farklılık arz etmektedir. Boşanma davasında kusur durumuna göre, maddi ve manevi tazminat hakkında daha geniş bilgi için, Boşanma Davalarında Maddi ve Manevi Tazminat isimli makalemizi incelemenizi tavsiye ederiz.
Bu sebeple boşanma davalarında boşanma sebebinin belirlenmesinde delilerin tespitinde nihayetinde kusurun belirlenmesinde profesyonel desteğe tarafların ihtiyacının olduğu şüphesizdir.
Demir Hukuk ve Danışmanlık olarak boşanma konusunda bize başvuran müvekkillerimizin haklarını bu konuda hiçbir hak kaybına uğramamaları için yasaların ve içtihatların somut olayımızda uygulanması için her türlü önlemleri almaktayız. Delilerin değerlendirilmesinde ve kusur belirlenmesinde müvekkillerimize her türlü desteği sağlamaktayız.
DEMİR HUKUK & DANIŞMANLIK
Kusur durumunun boşanma davasına etkisini aşağıda belirttiğimiz yazılarımızda da somut olay bazında değerlendirdik bu yazılarımızı da incelemenizi tavsiye ederiz.