Boşanma davası devam ederken boşanma sebebi değiştirilebilir mi?
A)Genel Olarak:
Boşanma davası Türk Medeni Kanunun 161 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Yasa koyucu taraflara şartları oluştuğunda diledikleri zaman özel ya da genel boşanma sebeplerinden birine yada bir kaçına dayanılarak boşanma davası açma hakkı tanımıştır. Burada uygulamada sorun teşkil eden boşanma davası açılırken dayanılan sebep veya sebeplerin dava devam ederken yeni sebep ve olguların ortaya çıkması durumunda ne yapılacağı konusunda toplanmaktadır.
B) Özel ve Genel Boşanma Sebepleri
Türk Medeni Kanunun 161’nci maddesinde yer alan ‘zina’ , 162. Maddesinde yer alan ‘ onur kırıcı davranış’, 163’ncü maddesinde yer alan ‘ haysiyetsiz hayat sürme’ , 164. Maddesinde yer alan ‘ Terk’ , 165. Maddesinde yer alan ‘Akıl hastalığı’ gibi boşanma sebepleri özel boşanma sebepleridir. Zina, onur kırıcı davranış, terk durumlarında, yasal koşulları gerçekleştiğinde, başkaca hiçbir şey aranmaksızın, evlilik birliğinin devamı da sağlanamayacağından özel ve mutlak boşanma sebepleridir. 166. Maddede yer alan sebepler, evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebine dayalı genel boşanma sebepleridir. Taraflar boşanma davalarını birkaç sebebe dayanıyorsa bu sebeplere dayanarak boşanma davası açabilir. Örneğin eşlerden biri zina, hayata kast, pek kötü davranma veya ağır derecede onur kırıcı davranışla karşılaşırsa dilerse bu özel sebeplerden birine ya da bir kaçına, dilerse genel boşanma sebebine dayanarak da boşanma davası açabileceği gibi özel ve genel nitelikteki sebeplerin ikisine birlikte dayanarak da boşanma davası açabilir. ( Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2014/1592 esas, 2014/17457 karar)
C)Boşanma Sebebinin Dava Aşamasında Değişmesi Ya da Yeni Boşanma Sebeplerinin Ortaya Çıkması:
Genel yada özel boşanma sebeplerinin bir veya bir kaçına dayalı olarak açılan boşanma davalarında dava devam ederken ortaya çıkan özel yada genel boşanma sebeplerinden birinin ortaya çıkması durumunda dayanılan sebeplerin değiştirilmesi mümkündür. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 180. Maddesine göre davanın tamamen ıslahı ile boşanma davasındaki sebepler değiştirilebilir. ( Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2010/22120 esas, 2012/670 karar)
D) Şekil:
Örneğin taraflardan biri boşanma davasını açarken davalı eşin sadakat yükümlüğüne aykırı davranması nedenine dayalı TMK 166. Maddesinde yer alan genel boşanma sebeplerine dayanarak açmış olduğu boşanma davası devam ederken davalı eşin zina yaptığını öğrenmesi nedeniyle davacı taraf boşanma davasında açarken ilk başta evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına dayanarak açmış olduğu davasını ıslah yoluyla değiştirebilir.
Davacı taraf, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 180. Maddesinde yer alan davanın tamamen ıslahı ile boşanma davasındaki sebep ya da sebepleri boşanma davası devam ederken yeni bir dava dilekçesi ile davasını tamamen ıslah edebilir. Buradaki usul: davacı tarafın davasını tamamen ıslah bildiriminde bulunmasından itibaren bir hafta içinde yeni bir dava dilekçesi ile ( ortaya çıkan yeni boşanma sebeplerini bildirir dava dilekçesi ile) davasını tamamen ıslah etmelidir.
Yukarıda verilen örnekte ilk başta evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına dayanılarak açılan bir boşanma davası, davalı tarafın zina yaptığını öğrenmesi durumunda, davacı taraf davasını tamamen ıslah ederek, yeni bir dava dilekçesi ile mutlak ve özel boşanma sebebi olan zinaya dayalı boşanma dava dilekçesi vererek boşanma davasını zinaya dayalı boşanma davasına çevirebilir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 177. Maddesinin 1. fıkrasında yer alan, ıslahın zamanı konusunda: kanun koyucu, ıslahın tahkikat aşmasının sonuna kadar yapılması gerektiğini belirtmiştir. Sözlü yargılama aşamasında davanın kısmen veya tamamen ıslahı mümkün değildir. Şayet boşanma davası sözlü yargılama aşamasında iken boşanma sebebini değiştirmek isteyen taraf davanın tamamen ıslahı mümkün olmadığı için yeni bir dava açarak bu davayı da sözlü yargılama aşamasındaki boşanma davasına birleştirilmesini isteyebilir.
E) Değerlendirme ve Sonuç:
Boşanma davası devam ederken boşanma sebebi veya sebeplerini taraflar, devam eden boşanma davası sözlü yargılama aşamasında değilse,davanın tamamen ıslahı ile boşanma davasındaki sebep yada sebepleri değiştirilebilir. Devam eden boşanma davası şayet sözlü yargılama aşamasında ise o zaman yeni bir dava açılarak devam eden dava ile birleştirilmesi istenebilir. Burada dikkat edilmesi gereken iki önemli husus vardır. Birinci husus, devam eden boşanma davasının hangi aşamada olduğudur. Dosyanın sözlü yargılama aşamasında olmaması gerekir. İkinci önemli husus, yapılacak ıslahın kısmi ıslah olmaması ve davanın tamamen ıslahı şeklinde olması gerekir.
Boşanma Sebepleri İçin Bize Ulaşın;
Hukuk yargılamasında usul çok önemli olduğundan açmış olduğunuz davanızda farklı bir boşanma sebebine dayanacaksanız, belki de en çok merak edilen sorulardan biridir boşanma sebebi değiştirilebilir mi? Davanıızın reddedilmemesi için profesyonel yardım almanız gerekmektedir. Bu konuda büromuz avukatlarından yardım alabilirsiniz.
DEMİR HUKUK & DANIŞMANLIK
