Bu yazımızda aile konutunun ne olduğu ile aile konutu davası çeşitlerini inceledik.

A)Genel Olarak:

-Sürekli barınma ihtiyacının karşılayan ve ailenin merkezi olan konuttur.

– Eşlerin evlilik birliğinin devamı sırasında ortak yaşamı sürdürmenin gerekli kıldığı, bir yerde ortak yaşama ihtiyacının giderilmesinde kullanmak üzere, sürekli olarak seçtikleri, kısaca aile yaşamının merkezi haline getirdikleri, konut olarak kullanmaya elverişli taşınır veya taşınmaz yer.

– Eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdiği, yaşantısına buna göre yön verdiği, acı ve tatlı günlerinin içinde yaşadığı, anılarla dolu bir alan.

B) Görevli ve Yetkili Mahkeme:

Aile Mahkemeleri genel görevli mahkemedir. Aile Mahkemelerinin müstakil olarak kurulmadığı yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi Aile Mahkemesi sıfatıyla bu tür davalara bakar.

Eşlerden birinin ikametgâhının bulunduğu yerdeki görevli mahkeme yetkili mahkemedir.

C) TMK 194 Göre Aile Konutu:

– Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz.

– Rızayı sağlamayan veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş, hâkimin müdahalesini isteyebilir.

– Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini isteyebilir.

– Aile konutu eşlerden biri tarafından kira ile sağlanmışsa, sözleşmenin tarafı olmayan eş kiralayana yapacağı bildirimle sözleşmenin tarafı haline gelir. Ve bildirimde bulunan eş diğer eş ile birlikte müteselsilen sorumlu olur.

D) Yargıtay’ın Aile Konutuna Karşı Bakışı:

Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna göre; Aile Konutu, eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdiği, yaşantısına buna göre yön verdiği, acı ve tatlı günlerin içinde yaşadığı, anılarla dolu bir alandır. Bu nedenle bu denli önemlidir. Bir mal varlığı ile ilgili olarak eşlerin tek başlarına hukuki işlemleri yapması diğer eşin önemli yararlarını etkileyebilir.

E) Aile Konutunun Özelliği:

– Aile Konutu tek olmalıdır.

– Fiilen oturulan yer olmalıdır.

– Sürekli kullanılmalıdır.

– Konutun Geçerli bir ayni veya şahsi hakka dayalı olarak kullanılması zorunludur.

-Tapu kaydına göre mutlaka bağımsız bölüm olması gerekli değildir. Örneğin tapuda arsa gözüken ancak üzerinde konut bulunan taşınmazda aile konutu kabul edilir.

– Yazlık, yayla evi, dağ evi, devre mülk, karavan, baraka, otel odası gibi ikinci nitelikli konutlar aile konutu sayılmazlar.

– Bir yer hem mesleki amaçla hem de konut olarak kullanılıyorsa aile konutu sayılır.( örnek homeofis, evden yapılan küçük atölye tarzı dikiş nakış işi gibi)

F) DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:

– Sadece evli kişileri kapsar, aile konutu yasal düzenlemesi nişanlılar ve gayri resmi birlikte yaşayanlar arasına uygulanmaz.

– Eşler arasındaki mal rejimi ne olursa olsun, bir konut eşlerin ortak iradesi ile aile konutu olarak özgülenmesinden başlayarak evliliği sona erdiren kararın( boşanma kararının) kesinleşmesine kadar uygulama alanı bulur. Yani eşler arasında boşanma davası devam ettiği sürede dahi, aile konutu üzerindeki sınırlamalar devam eder.

– Eşler anlaşmak suretiyle bir konutun aile konutu olma özelliğini sona erdirebilirler.

-Aile Konutu ile ilgili davalar uygulamada sıklıkla görülenler şunlardır.

1- Aile Konutu Olan Taşınmazın Tespiti Davası

2- Aile Konutu Şerhi Konulması Davası

3- Aile Konutu Şerhinin Kaldırılması Davası

4- Aile Konutuna Bağlı Olarak açılan Tapu İptali ve Tescili, Satışın İptali Davası

5- Aile Konutu Üzerindeki İpoteğin Kaldırılması Davası ( son yıllarda en çok görülen dava çeşidi)

-Genelde dava da husumet diğer eşe yöneltilir. Tapu iptali tescili, satışın iptali ve ipoteğin kaldırılması vb. davalarda tapu maliki görünen kişi ile ipotek lehtarına da davada husumet yöneltilmelidir.

– Aile Konutuna dair verilen kararlara karşı genel hükümlere göre Kanun Yollarına başvurulabilir.( İstinaf, Temyiz, Karar Düzeltme)

– Genel olarak dava maktu vekâlet ücretine tabidir. Ancak Aile Konutuna bağlı olarak açılan tapu iptali ve tescili, taşınmazın satışının iptali, ipoteğin kaldırılması vb. davalarda ise nispi vekâlet ücreti alınır.

– Aile Konutuna dair açılan davalar genelde maktu harca tabidir. Ancak Aile Konutuna bağlı olarak açılan tapu iptali ve tescili, taşınmazın satışının iptali, ipoteğin kaldırılması vb. davalarda ise harç nispi olarak alınır.

Aile Konutu Davası Avukat

Demir Hukuk & Danışmanlık Bürosu olarak aile konutu davası konusunda Ankara’da avukatlık hizmeti vermekteyiz.     

                                                                                       DEMİR HUKUK VE DANIŞMANLIK